«Орыс тілі және мәдениеті» кафедрасының тарихы


«Орыс тілі және мәдениеті» кафедрасы

Орыс тілі және мәдениеті кафедрасы 1953 жылы Қарағанды тау-кен институтының базасында құрылған. Алғашында сабақ тек ағылшын тілінде жүргізілген. Алайда 1950-жылдардың ортасына қарай (1955–1958 жж.) оқу үдерісі кеңейіп, неміс және француз тілдері енгізілді. Ұлттық мектептерді бітірген студенттер үшін орыс тілі ана тілі емес тіл ретінде оқытылды.

Кафедраның алғашқы меңгерушісі – Лидия Львовна Тимохина (1953–1988) кафедраның қалыптасуына баға жетпес үлес қосты. Ол еңбекқорлығы, жоғары кәсібилігі және істі шын жүректен сүйіп атқаруымен ерекшеленді. Оның басшылығымен мынадай мықты оқытушылар құрамы қалыптасты: Случанко Р.А., Хан Т.В., Золина Г.А., Духовная М.Н., Валиева Х.Г. Бұл мамандар әдістемелік жұмыспен белсенді айналысып, тәрбиелік іс-шараларға қатысып, шет тілдері секцияларына жетекшілік етті.

Әсіресе Тимохина Л.Л.-ның жаңашыл қызметін атап өткен жөн. Дәл сол кезеңде шетелдік студенттермен алғашқы байланыстар орнатылды, ал 1976 жылы ол АҚШ-та тағылымдамадан өтіп, Қазақстанда алғашқы болып шетелде біліктілігін арттырған оқытушылардың бірі болды. Оның бастамасымен кафедраға шет тілдерін оқыту барысында автоматтандырылған басқару жүйелері (АБЖ) енгізіле бастады. Осы уақытта неміс тілі секциясы (Караванова Р.З., Бельская А.Л., Рассохина Г.Г., Сухачева Н.А., Гольтман Н.С.) және француз тілі секциясы (Панарина Н.Н.) құрылды.

Ондаған жылдар бойы кафедра сабақтастық пен тұрақтылықты сақтап келді, өйткені көптеген оқытушылар кәсіби өмірінің отыз жылдан астам уақытын осы кафедраға арнаған. Олардың қатарында – Перова Л.С., Сухачева Н.А., Валиева Х.Г., Рассохина Г.Г. бар. Олардың еңбектері бірнеше мәрте құрмет грамоталарымен, марапаттармен, «Еңбек ардагері» медалімен бағаланған.

1988 жылдан 2001 жылға дейін кафедраны доцент С.А. Гонцова басқарды, ол орыс тілін ана тілі емес тіл ретінде оқыту әдістемесі бойынша докторлық диссертация қорғады. Осы кезеңде Ибраева Б.М. ағылшын тілін оқыту әдістемесі бойынша кандидаттық диссертация қорғады.

2001–2022 жылдар аралығында кафедра меңгерушісі қызметін филология ғылымдарының кандидаты, доцент Оспанова Б.Р. атқарды.

Әр жылдары кафедрада көптеген студенттік бірлестіктер жұмыс істеп, табысты қызмет атқарды: Ағылшын әнін сүйетіндер клубы (1960-жылдар), «Прометей» халықаралық достық клубы, сондай-ақ 1974 жылдан бастап жұмыс істей бастаған студенттік аударма бюросы. Бұл ұйымдар студенттердің аудармашылық тәжірибесін жандандырып, пәнаралық интеграцияға ықпал етті. Кафедра оқытушылары халықаралық форумдарға, соның ішінде 1978 жылы өткен Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) конференциясына қатысып, аудармашы ретінде қызмет атқарды.

1993 жылдан бастап кафедра АҚШ-тың Калифорния штатындағы Халықаралық оқу қызметімен ұзақ мерзімді ынтымақтастық орнатты. Осы аясында ағылшын тілінде ауызекі сөйлеу бойынша ақылы курстар ұйымдастырылды. Алты жыл ішінде екі жүзден астам студент білім алып, сертификатқа ие болды. Бұл студенттерге ағылшын тілінде дипломдық жұмыстарын сәтті қорғап қана қоймай, шетелде білім алуға да мүмкіндік берді.

1995 жылы кафедрада Түркия мен Моңғолиядан алғаш рет шетелдік студенттер білім ала бастады. Кейінірек бұл география кеңейіп, Ливия, Иордания, Оңтүстік Корея, Африка елдері мен Ауғанстаннан студенттер қосылды.

2022 жылдан бастап кафедраны педагогика ғылымдарының кандидаты Азимбаева Ж.А. басқарады. Оның жетекшілігімен кафедра бір жағынан алдыңғы буынның үздік дәстүрлерін сақтай отырып, екінші жағынан қазіргі заманғы цифрлық дәуірдің сын-қатерлеріне жылдам бейімделіп, белсенді дамып келеді.

Қазіргі таңда профессор-оқытушылар құрамы халықаралық ғылыми кеңістікке белсенді түрде кірігіп, жақын және алыс шетелдердің жетекші жоғары оқу орындарымен ынтымақтаса жұмыс жасауда. Олардың қатарында М.В. Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университеті (ММУ), Мәскеу автомобиль-жол институты (МАДИ), Иваново мемлекеттік энергетика университеті (ИГЭУ), Беларусь мемлекеттік университеті (БМУ) және басқалар бар

Білім берудің цифрлануы жағдайында кафедра инновациялық тәсілдерді іске асырып, оқытудың икемді формаларын қолдануда. Онлайн-курстар (МООК), вебинарлар, виртуалды семинарлар енгізілуде. Бұл әдістер университеттің қазіргі заманғы сын-тегеуріндеріне сай келеді және студенттердің білім алу мүмкіндіктерін кеңейтеді.

Кафедра қызметінің маңызды бағыттарының бірі – оқу үдерісімен органикалық түрде біріктірілген ғылыми-зерттеу жұмысы болып табылады. Оқытушылар ғылыми мақалалар жариялап, республикалық және халықаралық конференцияларға белсенді қатысады, гранттық жобаларды, стартаптарды жүзеге асырып, зерттеу нәтижелерін коммерцияландыруға арналған бастамаларды іске асыруда. Мұндай қызмет тек ғылыми білімді тереңдетіп, жүйелеуге ғана емес, сонымен қатар бұл нәтижелерді студенттерге тиімді жеткізуге де мүмкіндік береді.

Осылайша, Орыс тілі және мәдениеті кафедрасы шет тілдерін оқытуға арналған әдістемелік орталықтан дәстүр мен жаңашылдықты, аймақтық тәжірибе мен халықаралық серіктестікті, классикалық гуманитарлық білім мен цифрлық технологияларды ұштастыра отырып, қазіргі заманғы академиялық құрылымға айналды. Бұл құрылым бәсекеге қабілетті мамандарды даярлауға арналған сенімді платформа болып табылады.


 

Без рубрики