Білімдегі жаңартпашылық трендтер


— білім экономикасы және адами капиталға қаржы салу ғалами бәсекелестік жағдайында мемлекеттің дамуында басты вектор болды;

 

Білім экономикасы – ғылым және білімнің басым үлесінде, өндіріс және қызмет көрсетудің ғылымды қажет ететін салаларында негізделген экономикалық дамудың түрі (экономиканың бұл моделі экономиканың ғылыми-технологиялық базасын және адами капиталды қалыптастыратын тіршілік әрекетінің кілт салалары ретінде ғылым, білім және денсаулық сақтауға үлкен қаржы бөлуді қарастырады);

 

Адами капитал – адамдар арқылы алынған білім, дағды, біліктілік, денсаулық жағдайы және еңбекке деген уәждің жиынтығы (адами капиталдың теориясы білім және денсаулық сақтауға шығындарды қоғамдық өндірістің шарасыз ұсталым ретінде емес, болашаққа қаржы салу ретінде қарастырады);

 

Жылдық айналымы 100 млрд. доллар білім нарығы жетекші әлемдік державаларға қатаң бәсекелестік саласына айналды (АҚШ, Ұлыбриатния. Канада, Франция, Германия, Австралия);

 

 

Білімдегі зерттеу парадигмасы ғылыми-зерттеу жұмыстарын оқыту әдістері түрінде тиімді педагогикалық операционализациаландыру туралы мәселені талқылайды;

 

 

Британдық білімдегі жаңа дамушы үрдіс – құрамдастырылған оқыту (күндізгі оқуларды форум және он-лайн режиміндегі жұмыспен алмастыру)

 

Мықты жоғары оқу орны нарық болжай алмайтындығы мен мемлекеттік саясаттың құбылмалылығынан қорғау үшін ұзақ және кеңінен әртараптандырылған ресурс көздері болу керек;

 

Әлемдік брендтармен нақыт бәсекелестік үшін (Гарвард, Оксфорд, Кембридж) мықұты ғылыми зертхана ұйымдастыру керек (осындай зертханалардың болмауы – әлемдік деңгейдегі маңызды басылымдардың болмауы);

 

 

АҚШ инженерлік білімнің негізінде нарыққа, тұтынушыға өнертабысқа бағытталған инновациялық қызметке дайындық жатыр;

 

 

АҚШ-тың техникалық жоғары оқу орындарында инновациялық білім мазмұнының кілтті аспектілері:

  • Ø Жалпы ғылыми негізгі пәндерге оқыту (физика, математика, химия және т.б.)
  • Ø Өнертабысты дамыту;
  • Ø Жобалаудың экономикалық принциптерімен таныстыру;
  • Ø Әлеуметтік-психологиялық мәнмәтінің модельдеу;

 

бакалавриатта жыл оқу ішінде Аризона университетінің (АҚШ) әрбір студенті 4 ірі зерттеу жобаларғақатысады, оның топтық болып табылады; осындай жобаларға студенттердің қатысуына дайындық формасы әр жұмысқа бір-екі сабақ кезінде зерттеу түрдегі көптеген ұсақ жоба жұмыстарын орындау болып табылады;

 

 

үшінші мыңжылдықтағы ғалами білімнің жаңа модельдері өркениеттің тұрақты даму арқылы планетарлық антропогендік дағдарыстан шығуға тиімді қызметтестікке бағытталған (ғалами білімнің басты функциясы білім, тәжірибе және мәдениетті табыс ету ғана емес, біздің замандастардың сана-сезімнің түбегейлі қайта-құру жолында болашақ ұрпақты қалыптастыру болып табылады);

 

ғалами білімнің эволюциялық модельдері қазіргі және болашақ ұрпақтардың өмірлік қажеттіліктерін қанағаттандыруға ғана бағытталмаған, рухани-зияткерлік қажеттіліктер мен қызығушылықтар біртіндеп басымдық жағдайға жеткенде оның жоғары дәрежеге жетуіне бағытталған;

 

 

білім үдерістерін, модельдер мен жүйелерін оқу педагогикалық ғылымда ерекше бағыттың пәні болу керек – «эволюциялық педагогика»;

ДЕРЕКТЕР:

 

Израиль халқының 34% жоғары білім алады (Израильдің жоғары технологиялар дамуының тәжірибесі);

 

жаңартпашылық-бағдарланған мемлекеттерде ғылыми зерттеулерді қаржыландырудың жартысының көбі жекеменшік секторға келеді (Жапония мен Германияда бұл ғылымға қаржы салудың 70%Финляндия мен Швецияда –  65%, АҚШ-та – 64%);

 

болжамға байланысты, 15-20 жылдан кейін дамыған мемлекеттерде 60% астам адамдарда жоғары білім болады;

 

доктор дәрежесінің иегері еңбек мансабының кезінде колледж бітірушісне қарағанда 1,6 млн. долларға, ал орта білімі бар маманнан 2,2 млн. долларға көп ақша табады (АҚШ бойынша мәліметтер);

 

2012 жылы ҚР ғылыми зерттеулер саласындағы шығын   42 млрд. теңге құрайды;

 

әлемде 17000 университеттен астам бар, оларды саралау бойынша рейтингтердің 50 әралуна түрлері бар;