Мамандық туралы мәлiмет
5В072900 Құрылыс
1 Біліктілік жэне лауазымдар тізбесі
5В072900-Құрылыс мамандығы бойынша бітірген түлекке кұрьглыс бакалавры академиялық дэреже беріледі.
Түлектердің біліктілігі жэне қызметтері Қазакстан Республикасы Еңбек жэне халықты элеуметтік қорғау министрлігінің 21.11.2002ж. №273-П бұйрығымен бекітілген «Жетекшілердің, мамандардың жэне басқа да қызметкерлердің біліктілік анықтамасына» сэйкес анықталады. 5В072900-Құрылыс мамандығы бойынша бітірген түлекке төменде көрсетілген қызметтерді істеуге рұқсат етіледі:
— жетекші қызметі: учаске шебері, цех (учаске) бастығы, жұмыс өндіруші, цех шебері, ауысым бастығы, шаруашылық бөлімінің бастығы, жөндеу цехының бастығы, бастық (шеберхана меңгерушісі);
— мамандар қызметі: III дэрежелі инженер-конструктор, II дэрежелі инженер-лаборант, өндірістік процестерді механикаландыру жэне автоматтандыру бойынша инженер, сапа бойынша инженер, қондырғыларды жинақтау бойынша инженер, құрылыс жұмыстарын қадағалау инженері, сынау жэне жөнге келтіру бойынша инженер, ғылыми-техникалық ақпарат бойынша инженер, еңбекті мөлшерлеу бойынша инженер, еңбекті ұйымдастыру бойынша инженер, өндірісті басқаруды ұйымдастыру бойынша инженер, еңбекті қорғау жэне техника қауіпсіздігі бойынша инженер, жөндеу бойынша инженер, III дэрежелі инженер-технолог, механик, техник, техник-конструктор, техник-лаборант, еңбек бойынша техник, техник-технолог;
— жетекші, ғылыми және техникалық қызметкерлердің ғылыми-зерттеу,
конструкторлық, технологиялық, жобалау жэне іздестіру ұжымдары үшін ортақ
қызметтері: техник, лаборант, III дэрежелі инженер жобалаушы.
2. 5В072900-Құрылыс мамандығы бойынша бакалаврдың біліктілік сипаттамасы
2.1 Кэсіби қызметінің саласы ретінде:
Қүрылыс, машина жасау құрылысы, химиялық, таукен ісі, мұнай жэне газ өнеркэсіптері, металлургия саласы қолданылады.
2.2 Кэсіби қызметінің нысандары
Бітірушілердің кэсіптік қызмет нысаны құрьшыс-жинақтау басқармалары мен ұжымдары, құрылыс бұйымдарын өндіретін зауыттар, коммуналды шаруашылық мекемесі, құрылыс техникасы мен қондырғыларын жөндеу жэне пайдалану мекемелері, құрылыс бойынша акционерлік бірлестік бола алады.
2.3 Кэсіби қызметінің пэні
Мамандардың жігері құрылыс-жинактау жұмыстарын жүргізуге жэне ұйымдастыруға, техникалық қондырғыларды жэне ғимараттарды пайдалану жұмыстарын жүргізуге жэне ұйымдастыруға, ғылыми-зерттеу ұжымдарында жетекші мамандардың жетекшілігімен жұмыстар жүргізуге бағытталған.
2.4 Кэсіби қызметінің түрлері
5В072900-Құрылыс мамандығы бойынша бакалаврлар мынандай кэсіби қызмет түрлерін атқара алады:
— өндірістік-басқарушылық — ғимараттарды, имараттарды инженерлік
жүйелер мен жабдықтарды тұрғызу, жаңғырту бойынша құрылыс-жинақтау
жұмыстарын атқаратын; құрылыс машиналарын, механикалық, электрлік жаб-
дықтарын жэне автоматтау құралдарын пайдаланатын жэне жөндейтін ұжым-
дарды басқару;
— жобалық-конструкторлық — ғимараттар мен имараттарды, инженерлік жүйелерін, механикалық жэне электрлік жабдықтары мен механизациялау құ-ралдарын тұрғызу жэне жаңғырту бойынша жобалық-конструкторлық жұмыс-тарын орындау;
— ұйымдастыру-технологиялық — муниципалдық ұйымдар мен кэсіпорын-дарының құрылыстық жұмыстарын ұйымдастыру;
— ғылыми-педагогикалық — жалпы білім беру мекемелерінде жэне зертт.
орталықтарында ғылыми-педагогикалық қызметті жүргізуге, ғылымизерпе)
жұмыстарын орындауға қатысу.
2.5 Кэсіби қызметінің функциясы
Құрылысты жүргізу жэне дайындау процестерін, сондайақ, жобалауіз-
дестіру жұмыстарын басқару жэне ұйымдастыру.
2.6 Кэсіби қызметінің типтік міндеттері
Құрылыс-жинақтау, арнайы, жобалық-конструкторлық жәые ғылыми-пе-дагогикалық жұмыстары.
2.7 Кэсіби қызметінің бағыттары
Азаматтық, өнеркэсіптік, көліктік, коммуналдық тағайындаудағы нысан-дарды жобалау, қүрьілысты салу жэне пайдалану.
2.8 Кэсіби қызметінің мазмүны
Ғимарат пен имараттың есептерін білікті жүргізу, техникалық шешімдерді сапалы безендіру, экология мен тіршілік қауіпсіздігі талаптарын ескере отырып, қүрылыста техникалық ғимараттарды жаңғырту, құрылыс-жинақтау жұмыстарын жүргізу.
2.9 5В072900-Қүрылыс мамандығы бойынша бакалаврдың негізгі қызметіне қойылатын талаптар
Бакалаврлар
— сэулеттік жобалау негіздерін, ғимараттар мен имараттар конструкция-
ларының қәзіргі заманғы түрлерін;
— құрылыс материалдардың негізгі физика-механикалық қасиеттерін,
олардың дайындау технологиясын, пайдалану тиімділігін жоғарылату эдістерін;
— қүрылыстағы инженерлік ізденістердің эдістерін;
— ғимараттар мен елді мекендерді жылугазбен қамтамасыз ету, желдету, сумен қамтамасыз ету жэне канализация, электрлендіру жүйелерін жасау негіз-дерін;
— инженерлік механиканың негізгі түсініктерін, заңдарын, эдістерін;
— негіздік топырағының қасиеттерін, қүрамын, қүрылымын, түзілу шарт-тарын жэне пайда болуын;
— ғимараттар мен имараттарды, инженерлік жүйелерді есептеу жэне конс-трукциялау негіздерін;
— жобалық қүжаттардың қүрамы мен мазмүнын;
— күрылыс конструкциялары мен негіздіктер топырақтарын теориялық жэне тэжірибелік зерттеу эдістерін;
— қүрылыс өндірісінің технологиясы мен үйымдастыруын, механизациясын, автоматтандырылуын;
— экономика теориясының негіздерін, салалар экономикасын, менеджмент пен маркетингті, тіркеу мен аудитті;
— еңбекті қорғау жэне қауіпсіздік техникасы мэселелерін, табиғатты қорғау заңдарын білуі керек;
— дүниенің ғылыми, философиялық жэне діни суреттемесі; адам өмірінін
мэні мен мағнасы жэне болмысы, адами білімнің көп түрлілігі, шығармашыльщ жэне күнделікті өмірдің рухани бағалануы туралы;
— тірі жэне өлі табиғатта болып жатқан процестер мен қүбылыстар, жа-ратылыстану, ғылыми жэне кэсіби мэселелерді шешу үшін табиғаттанудың қа-зіргі ғылыми эдістерінің мүмкіндіктері туралы;
— өзінің болашақ мамандығының элеуметтік маңызы мен болмысы туралы, оның нақты жұмыс саласын анықтайтын пэндердің маңызы жэне олардың бүтіндей білім жүйесіндегі өзара байланысы;
— өркениеттің дамуындағы ғылымның рөлі, ғылым мен техниканың жэне оларға байланысты қазіргі элеуметтік-этикалық мэселелердің өзара қатынасы, ғылыми тиімділіктің қүндылығы туралы;
— сэулеттің даму тенденциялары, ғимараттар жэне имараттардың көлем-дік-жобалау, композициялық жэне конструктивтік шешімдері, қала қүрылысы, оны жобалау жэне орнату перспективалары туралы;
— қүрылыста композитті материалдарды қолдану, қүрылыс материалы жэне бүйым өндіру технологиясын жетілдіру бағыттары туралы;
— геодезиялық, гидрогеологиялық жэне экологиялық зерттеулердің инже-нерлі эдістері туралы;
— ғимараттар мен имараттарды түрғызу технологиясының даму тенден-циясы туралы;
— ғимараттарды, нысандарды, елді мекендерді сумен қамтамасыз ету жэне канализация, жылугазбен қамту жэне желдетудің негізгі мэселелері туралы;
— қоршаған ортаны қорғау мэселесі, экология жэне тіршілік эрекетінің қа-уіпсіздігі туралы түсінігі болу керек;
— кэсіби қызметке қатысты мөлшерлік жэне күқықтық қүжаттарды пай-далануды;
— эңгіме-диалогын мемлекеттік жэне шетел тілдерінде жүргізуді, сөйлеу этикетінің ережелерін қолдануды, ақпаратты іздестіру мақсатында мамандық бойьшша әдебиетті сөздіксіз оқуды, мэтіндерді сөздікпен аударуды, аннотация, реферат, іс-қағаздарын шет тілінде қүрастыруды;
— ғимараттар мен имараттардың, олардың негіздері мен іргетастарын, ин-женерлік жүйелердің есептеулерін орындауды, оның ішінде осы замандағы бағ-дарламаларды пайдалануды;
— саланың даму перспективасының талаптарына сай келетін жобалар ше-шімдерін осы замандағы бағдарлама өнімдерін пайдалана отырып өңцеуді;
— ғимараттар мен имараттардың бөліктерін жөндеу мен нығайтуды жос-парлап*, инженерлік жүйелерді, желілер мен жабдықтарды жақсартуды;
— өз бөлімшесінің жэне бүтіндей кэсіпорынның өндірістік-шаруашылық қызметіне талдау жасауды, оның ішінде осы замандағы бағдарлама өнімдерін пайдалануды;
— өндіріс жағдайындағы технологиялық жэне еңбек тэртібіне бақылау
жүргізуді;
— жобалық-конструкторлық жэне өндірістік мэселелерді шешу үшін бары-
сында ақпарат жэне қолданбалы бағдарлама пакеттерін жинау үшін ақпараттық
технологияларды пайдалануды;
— экоқүрылымға қүрылыстың тигізетін техногендік эсерін бағалауды;
— құрылыстық-жинақтау жүмыстарының сапасын бақылау жэне бағалауды;
— мемлекеттік тілді жэне халықаралық қарым-қатынас тіліне; бір шет тілі-нің лексикалық жэне грамматикалық минимумына иеліктік;
— техникалық, қаржылық, психологиялық жэне адамдық факторларды ескере отырып өндірістік қатынастары мен басқару принциптерінің негіздері бойынша;
— бағдарламалық өнімдермен, ғылыми-техникалық ақпараттарды іздену, жинақтау, өңдеу, талдау және сақтаудың қазіргі ақпараттық технологияларымен жұмыс жасауға;
— арнайы, ғылыми жэне сәулет-қүрылыстық терминдерді игеруі бойынша;
— қүрылыс конструкцияларын, ғимараттар мен имараттардың негіздерін, жылугазбен қамтамасыз ету, желдету, сумен жабдықтау жэне канализация жүй-елерін, қүрылыс өндірісін үйымдастыруын есептеу, жобалау бойынша негізгі мөлшерлік жэне анықтамалық құжаттармен жұмыс жасауға;
— құрылыс материалдарын, конструкциялар мен имараттарды зерттеу мен сынаудың қазіргі заманғы эдістерін пайдалануға дағдысы болу керек;
құрылыс, сэулет, инженерлік жүйелер, менеджмент, экономика, қоршаған ортаны қорғау мэселелері бойынша жетік болуы керек.
3 Оқу бітірушілердің білім деңгейіне қойылатын талаптар
3.1 Жалпы білімділікке қойылатын талаптар
Бірінші деңгей — мүмкіндік деңгейі. Бүл деңгей үйренушілерге жоғары оку орны міндетті түрде белгілеген жалпы бағдарламаны жэне нақты пэндерді игеру мүмкіндігін анықтайды. Бүл деңгейге жету үшін окулықтар жэне оқу күралдарының мазмүнымен эрі сабақ беру сапасымен жэне оқу зертханалық базамен қамтамасыз етілуі керек.
Екінші деңгей — міндетті дайындық деңгейі. Бүл деңгей үйренушінің оқуды аяқтау барысында білім мөлшерін, қалыптасқан дағдыларын жэне біліктілігін, яғни жоғары білім нэтижесінің мүмкін болатын төменгі шекарасын мазмүнымен қатар ең төменгі көлемі бойынша анықтайды.
3.2 Әлеуметтік — этикалық қүзіреттілігіне қойылатын талаптар
Экологиялық жэне элеуметтік жобаларды дайындағанда адамның адаммен, қоғаммен, қоршаған ортамен қатынасын реттейтін этикалық жэне қүқықгық нормаларды ескере білуі керек.
3.3 Экономикалық жэне үйымдастыру-басқарушылық қүзіреттілігіне
койылатын талаптар
Басқарудың коммерциялық, қаржылық, әкімшілік функциясын, ситуацияиық сараптау және өнім сату нарқын сараптау дағдысын, басқарудың экономикалық эдістерімен (коммерциялық есеп, қаржы саясатын қалыптастыру, үжым мақсаттық бағдарлама эдісімен басқару), экономикалық процесстерді моаелдеу- эдістері, экономикалық жобаларды бағалау, өндірістің экономикасын басқару саласындағы негізгі мэселелерді зерттеуге кэсіби көзқарасы болу дағ-яысын игеру.
3.4 Кэсіби күзіреттілігіне қойылатын талаптар.
Әр түрлі қүбылыстарды болжау жэне сипаттау үшін үлгілерді қүрастыру эне пайдалана білуі, оларға сапалық жэне сандық талдау жасауды іске асыруы.
3.5 Әлеуметтік, экономикалық, кэсіби рольдердің, географиялық жэне элеуметтік жан-жақтылықтың өзгермелі динамизм жэне белгісіздік шарты бойынша ауысуына дайын болуға қойылатын талаптар
Таңдап алынған қызмет шеңберіндегі мэселелерді белгілі деңгейде қоя біиу жэне оны шешу жолдарын меңгеруге эдістік жэне психологиялық жағынан эзір болуы керек.
3.6 Оқу пэндерінің негізгі циклдері бойынша білімділік деңгейіне қойыиатын талаптар арнайы жалпы техникалық пэндер бойынша қажетті білім беру болып табылады:
— кэсіптендіру пэндері — профильді пэндердің мақсаты студент-бакалаврларға таңдаған мамандығы бойынша алатын білімдерін игерту болып табылады.